Określenie „pompa samozasysająca” wg powszechnych definicji opisuje pompę wirową, która wykorzystuje mieszaninę wodno-powietrzną do pełnego zassania-automatycznego zalania linii ssawnej.
![pompy-samozasysajace-budowa pompy samozasysajace budowa](https://strefapomp.pl/wp-content/uploads/pompy-samozasysajace-budowa.jpg)
W artykule piszemy o pompach samozasysających w klasycznym znaczeniu tego terminu (czyli pompy zasysające po początkowym zalaniu korpusu). Czasami użytkownicy potocznie stosują określenie „pompa samozasysająca” do pomp ze wspomaganiem próżniowym, o których nie będziemy pisać w tym miejscu.
Klasyczne pompy wirowe (takie które nie są samozasysające) wymagają zalania przewodu ssawnego przed rozpoczęciem pompowania oraz stosowania zaworu zwrotnego na linii ssawnej. Dla takich pomp również powietrze w medium pompowanym stanowi spory problem. Częściowe wypełnienie powietrzem korpusu pompy wirowej uniemożliwia dalsze pompowanie, aż do momentu gdy opuści ono sekcję pompową.
Pompa samozasysająca jest w stanie sobie lepiej poradzić z powietrzem w korpusie, poprzez jego mieszanie ze znajdującą się z nim wodą. Wewnętrzna recyrkulacja powoduje powstanie mieszaniny możliwej do przepompowywania. Niemniej bardzo ważne jest, że początkowo korpus musi być napełniony cieczą. Z uwagi na specyfikę pracy, pompy samozasysające stosowane są w ssąco-tłoczących układach pompowych.
Zdolnośc zasysania pomp samozasysających — maksymalna głębokość ssania sięga w większości przypadków do 7–8m i jest także powiązana z prędkością obrotową pompy. W większości przypadków wzrost prędkości obrotowej przekłada się na wzrost możliwej maksymalnej głębokości zasysania. (przekłada się to także oczywiście na wzrost zapotrzebowania na moc). Tak jak przy innych pompach wirowych, możliwości w zakresie roboczej głębokości ssania determinuje także parametr NPSH.
Zasada zasysania pomp samozasysających
Poniżej przedstawiono zasadę samozasysania na przykładzie pomp samozasysających Victor Pumps. Ogólna koncepcja budowy i działania dla pomp innych marek jest bardzo zbliżona.
![zasada-dzialania-pompa-samossaca zasada dzialania pompa samossaca](https://strefapomp.pl/wp-content/uploads/zasada-dzialania-pompa-samossaca.jpg)
Pompy standardowo zostają umieszczone nad poziomem pompowanej cieczy, lub obok niej. W takich przypadkach początkowo przewód ssawny może być wypełniony powietrzem. Celem działania mechanizmu samozasysania pompy wirowej jest ewakuacja całego powietrza z przewodu ssawnego. Po początkowym zalaniu korpusu (przynajmniej częściowej do wysokości dolnej krawędzi portu ssawnego), podciśnienie wytwarzane przez obracający się wirnik (2) zaciąga powietrze (1) do pompy gdzie zostaje ono zmieszane z cieczą aktualnie znajdującą się w korpusie pompy. Ta mieszanina powietrza z wodą jest kierowana do komory wylotowej, gdzie następuje separacja powietrza i jego wydalenie przez port wylotowy (3), a jednocześnie ciecz posiadająca większy ciężar właściwy, powraca przez mały przelot zwrotny do komory ssawnej. W tym miejscu ciecz jest ponownie użyta w procesie zasysania.
Gdy całe powietrze z przewodu ssawnego zostanie usunięte, ciecz jest pompowana na bieżąco, nawet jeśli posiada pewien udział powietrza. W komorze ssawnej znajduje się wystarczająca zawartość cieczy dla szybkiego ponownego samozasysania nawet w przypadku czasowego przerwania dopływu i pojawienia się powietrza w linii ssawnej.
Bardzo często pompy samozasysające posiadają zawór zwrotny na swoim porcie ssawnym, co usprawnia samozasysanie i zabezpiecza przez cofaniem się cieczy.
Pompy samozasysające — wykonania materiałowe
Pompy samozasysające posiadają z reguły kilka wariantów wykonania materiałowego ich komponentów.
Korpus — w większości pomp samozasysających wykonany z żeliwa, zazwyczaj szarego, choć w niektórych jednostkach stosowane jest żeliwo sferoidalne (szczególnie tam, gdzie ciśnienie robocze lub ścieralność medium są podwyższone). Do specjalnych zastosowań są dostępne warianty z korpusem wykonanym ze stali nierdzewnej (z reguły typy Aisi 316) ewentualnie z brązu (przy pompach do wody morskiej).
Wirnik — klasycznym materiałem wirnika będzie żeliwo szare (przy pompach do medium bez abrazyjności), żeliwo sferoidalne (najczęściej stosowane przy pompach do wody zanieczyszczonej) lub stal nierdzewna (do cieczy o podwyższonej agresywności chemicznej). Niektórzy producenci oferują wykonania z wirnikami z brązu stosowane przede wszystkim przy pompowaniu wody morskiej.
Płyty cierne wirnika — płyta cierna wirnika bardzo często wykonywana jest z analogicznego materiału jak wirnik. Przy wirnikach z żeliwa sferoidalnego, spotykamy czasami płyty cierne ze stali węglowej.
Uszczelnienie mechaniczne — przy pompach samozasysających częściej stosowane jest uszczelnienie mechaniczne zamiast sznura dławicowego. Producenci z reguły oferują kilka wariantów uszczelnień, dobieranych odpowiednio do medium klienta. Do najczęściej stosowanych materiałów współpracujących ze sobą powierzchni roboczych uszczelnienia należą: węglik krzemu, ceramika, węglik wolframu. Elementy gumowe najczęściej są wykonane z NBR, EPDM lub FKM (Viton), a części metalowe ze stali nierdzewnej.
Wał — wał pompy samozasysającej najczęściej jest wykonany ze stali nierdzewnej (np. Aisi 420) lub specjalnego utwardzonego wariantu stali
Uszczelki — uszczelki pomp samozasysających najczęściej są wykonane z gumy NBR, jako alternatywy można zastosować Viton lub EPDM. W niektórych miejscach stosowane są uszczelki ze specjalnej tektury technicznej, które mają tą zaletę, że ciecz powoduje ich niewielkie „pęcznienie” co dodatkowo uszczelnia połączenia gdzie są zastosowane.
![pompa-samozasysajaca-ze-stali-nierdzewnej pompa samozasysajaca ze stali nierdzewnej](https://strefapomp.pl/wp-content/uploads/pompa-samozasysajaca-ze-stali-nierdzewnej-800x726.jpg)
Poza doborem materiałów, możliwe są specjalne warianty wykonania pomp — np. pompy z certyfikatem Atex do pracy w środowisku zagrożonym wybuchem, a także pompy z certyfikatem do pompowania wody morskiej.(wymaganym niekiedy przy dostawach pomp na statki morskie)
![kategoria-pompy-samozasysajace-victor kategoria pompy samozasysajace victor](https://strefapomp.pl/wp-content/uploads/kategoria-pompy-samozasysajace-victor.jpg)
Specjalne akcesoria i wyposażenie pomp samozasysających
Zależnie od zastosowania, w pompach samozasysających możemy spotkać szereg cech, w jakie wyposażają je producenci np.
- Pokrywy rewizyjne i zalewowe — pozwalające na dostęp do czyszczenia wirnika, a czasami nawet szybki demontaż płyty ciernej i bezpośredni do niego dostęp
- Ciśnieniowe zawory bezpieczeństwa — zabezpieczające przed wystąpieniem zbyt wysokiego ciśnienia w pompie, szczególnie użyteczne przy szeregowej instalacji pomp, gdzie mogłoby wystąpić zbyt wysokie ciśnienie przesyłowe np. przy przytkaniu linii tłocznej, lub niepożądanym zamknięciu zaworu na linii tłocznej.
- Anody cynkowe — niewielkie elementy cynkowe ograniczające negatywny wpływ korozji np. przy pracy z cieczą zasoloną, wodą morską
- Wirniki lub płyty cierne z elementami tnącymi — przydatne szczególnie wtedy, gdy w cieczy występują elementy włókniste
![pioneer-samozasysajaca pioneer samozasysajaca](https://strefapomp.pl/wp-content/uploads/pioneer-samozasysajaca.jpg)
Maksymalne ciśnienia pomp samozasysających
Pompy samozasysające są jednostopniowe, z czego wynika ograniczone maksymalne ciśnienie — wysokość podnoszenia jakie mogą wytworzyć. W praktyce maksymalne ciśnienie do uzyskania najczęściej sięga 10 bar przy pompach 2–3 calowych (wydajności do 100 m³/godz), oraz 6–8 bar przy pompach większych.
Mobilne pompy samozasysające
Oprócz stacjonarnych instalacjach w firmach przemysłowych, oczyszczalniach itp., pompy samozasysające popularne są np. jako mobilne agregaty pompowe do odwadniania, czy pompowania ścieków. Są one szeroko stosowane m.in. w takich sytuacjach jak:
- Odwadnianie kopalni odkrywkowych
- Odwadnianie powierzchniowe wykopów budowlanych
- Tymczasowy transfer cieczy w zastosowaniach przemysłowych
- Bypass wody, ścieków np. przy remontach sekcji kolektorów przesyłowych
- Usuwanie skutków powodzi i podtopień (czyli jako pompy do wody zanieczyszczonej dla straży pożarnej)
![pompa-do-odwadniania-strefapomp pompa do odwadniania strefapomp](https://strefapomp.pl/wp-content/uploads/pompa-do-odwadniania-strefapomp-800x600.jpg)
Przykładowe marki pomp samozasysających
Wśród rozwiązań w naszej ofercie, opieramy się na kilku producentach — m.in. Victor Pumps i Viesse Pompe (Robusta), Pioneer. Przy mniejszy wydajnościach proponujemy także motopompy markowane przez firmę Honda, Koshin/Fogo (KTH), a wśród pomp o bardzo małej wydajności (np. kilkadziesiąt litrów na minutę) pompy samozasysające Steel Pumps.
Wynajem, wypożyczalnie pomp samozasysających
Do realizacji tymczasowych zadań związanych z zastosowaniem pomp samozasysających, oprócz zakupu, można wziąć pod uwagę fakt, że pompy samozasysające dostępne są w firmach zajmujących się wypożyczaniem pomp. Najczęściej w wynajmie dostępne są agregaty pompowe z napędem spalinowym w szerokim zakresie charakterystyk, w skali wydajności maksymalnej od 45 do 700 m³/godz. i wysokościach podnoszenia do 60m (6 bar).
Więcej informacji na temat pomp dostępnych do wynajmu można uzyskać w naszym serwisie wynajempomp.pl.
![wynajempomp-logo2014 wynajempomp logo](https://strefapomp.pl/wp-content/uploads/wynajempomp-logo2014-800x125.png)