POMPY JAKO PRZENOŚNIKI CIECZY — DEFINICJE

Pom­pa­mi nazy­wa­my urzą­dze­nia, któ­re nale­żą do więk­szej gru­py urzą­dzeń zwa­nych prze­no­śni­ki cie­czy ( pły­nów, zawie­sin itp.), któ­rych zada­niem jest pod­no­sze­nie cie­czy ze zbior­ni­ków poło­żo­nych niżej do zbior­ni­ków poło­żo­nych wyżej, lub do prze­tła­cza­nia cie­czy ze zbior­ni­ków o niż­szym ciśnie­niu do zbior­ni­ków o ciśnie­niu wyż­szym. Prze­no­śni­ka­mi cie­czy nazy­wa­my więc, nawet naj­bar­dziej pro­ste urzą­dze­nia typu czer­pa­dło przy stud­ni, koło młyń­skie bądź mecha­nizm śru­bo­wy, sto­so­wa­ne przez ludzi już od daw­na. Pom­py, ze wzglę­dy na roz­wią­za­nia uży­te przy ich budo­wie, są urzą­dze­nia­mi bar­dziej skom­pli­ko­wa­ny­mi tech­nicz­nie, ale za to potra­fią pra­co­wać bar­dziej efektywnie.

Pom­pa to urzą­dze­nie, któ­re do wyko­na­nia swo­ich zadań musi otrzy­mać ener­gię mecha­nicz­ną z zewnątrz. To odróż­nia pom­py od innych urzą­dzeń dzia­ła­ją­cych w opar­ciu o podob­ne roz­wią­za­nia tech­nicz­ne, czy­li sil­ni­ków wod­nych (tur­bi­ny wod­ne itp.), któ­re pozy­sku­ją ener­gię z prze­pły­wu wody ( pro­ces odwrot­ny). Dla­te­go wła­śnie inte­gral­ną czę­ścią pom­py jest sil­nik, bez któ­re­go pom­pa nie jest w sta­nie funk­cjo­no­wać. Ten sil­nik napę­dza narzę­dzie robo­cze znaj­du­ją­ce się wewnątrz pom­py (np. tłok, wir­nik, śli­mak), któ­re wytwa­rza ocze­ki­wa­ną róż­ni­cę ciśnień mię­dzy stro­ną dopły­wo­wą (ina­czej stro­na ssaw­na pom­py), a odpły­wo­wą (stro­na tłocz­na), i dopie­ro to skut­ku­je żąda­nym przez nas efek­tem — prze­pły­wem cie­czy z jed­ne­go zbior­ni­ka do drugiego.

Pom­py w sto­sun­ku do tra­dy­cyj­nych prze­no­śni­ków cie­czy mają dużą wydaj­ność przy sto­sun­ko­wo nie­wiel­kich wymia­rach. Na taki stan rze­czy pozwo­lił m.in. inten­syw­ny roz­wój sil­ni­ków napę­do­wych (o dużej pręd­ko­ści obro­to­wa przy jed­no­cze­śnie dużej mocy), któ­re są wyko­rzy­sty­wa­ne w ukła­dach pom­po­wych. To pozwa­la ogra­ni­czać wiel­kość miej­sca rezer­wo­wa­ne­go dla urzą­dze­nia pom­po­we­go, umoż­li­wia jego łatwą mobil­ność (trans­port do miejsc, w któ­rych jedy­nie okre­so­wo wystą­pi­ły potrze­by prze­pom­po­wy­wa­nia pły­nów, na okres trwa­nia inwe­sty­cji lub w róż­nych sytu­acjach awa­ryj­nych). Wyso­ka wydaj­ność i uzy­ski­wa­ne wyso­kie ciśnie­nia pozwa­la­ją dodat­ko­wo na wszech­stron­ne wyko­rzy­sta­nie ukła­dów pom­po­wych w prze­my­śle, rol­nic­twie, budow­nic­twie oraz w życiu codziennym.

Tak sze­ro­kie zasto­so­wa­nie pomp wymu­si­ło na kon­struk­to­rach poszu­ki­wa­nia coraz to nowych roz­wią­zań, któ­re były w sta­nie spro­stać róż­nym ocze­ki­wa­niom pod kątem kon­kret­nych zadań. Prze­cież z zupeł­nie inny­mi pro­ble­ma­mi sty­ka­li się kon­struk­to­rzy opra­co­wu­ją­cy pom­py dla gór­nic­twa czy dla sys­te­mów wodo­cią­go­wych. Te zróż­ni­co­wa­ne wyma­ga­nia ryn­ku spo­wo­do­wa­ły gwał­tow­ny roz­wój pomp, zarów­no pod wzglę­dem zasto­so­wa­nych roz­wią­zań tech­nicz­nych jak i tech­no­lo­gii wyko­na­nia. W efek­cie powsta­ły pom­py o róż­nych wyso­ce wyspe­cja­li­zo­wa­nych funk­cjach (w zależ­no­ści od rodza­ju pły­nu, jego tok­sycz­no­ści, tem­pe­ra­tu­ry, wyso­ko­ści ciśnie­nia oraz wie­lu innych czynników).

Dla­te­go każ­do­ra­zo­wo dobór odpo­wied­niej pom­py jest spra­wą, któ­rą nale­ży dokład­nie prze­ana­li­zo­wać pod wie­lo­ma wzglę­da­mi. Taka decy­zja musi być pre­cy­zyj­nie dopa­so­wa­na do zada­nia, oraz uza­sad­nio­na eko­no­micz­nie, zarów­no pod wzglę­dem ceny samej insta­la­cji jak i póź­niej­szej eks­plo­ata­cji, czy­li użyt­ko­wa­nia oraz remontów.