NPSH — ZDOLNOŚĆ SSANIA

Para­metr NPSH jest skró­tem od Net Posi­ti­ve Suc­tion Head i ozna­cza Nad­wyż­kę Wyso­ko­ści Ssa­nia, czy­li zdol­no­ści ssaw­ne danej pom­py. Para­metr ten czę­sto nie jest bra­ny pod uwa­gę pod­czas dobie­ra­nia pom­py przez użyt­kow­ni­ka, a może się oka­zać bar­dzo istot­nym czyn­ni­kiem wpły­wa­ją­cym na pra­cę pom­py w danych warunkach.

Nie­od­po­wied­nie warun­ki pra­cy zwią­za­ne z zasy­sa­niem cie­czy (zbyt duże pod­ci­śnie­nie) może dopro­wa­dzić w pom­pie do zja­wi­ska kawi­ta­cji, któ­re wywo­łu­je zabu­rze­nia w prze­pły­wie cie­czy, a co gor­sze w efek­cie może dopro­wa­dzić do znisz­cze­nia pom­py lub jej elementów.

Kawi­ta­cja wystę­pu­je w pom­pie kie­dy po stro­nie ssaw­nej wsku­tek zmniej­sze­nia ciśnie­nia powsta­ją w cie­czy pęche­rzy­ki gazo­we, któ­re wsku­tek więk­sze­go ciśnie­nia rap­tow­nie zani­ka­ją — docho­dzi do implo­zji (odwrot­ność eks­plo­zji) wewnątrz urzą­dze­nia. Zani­ka­nie to trwa ułam­ki mili­se­kun­dy i jest tak gwał­tow­ne, że docho­dzi do wyry­wa­nia czą­stek meta­lu z wewnętrz­nych ele­men­tów pom­py (np. z narzę­dzia robo­cze­go – wir­nik, rotor). Pod­czas jego wystę­po­wa­nia pom­pa na ogół wpa­da w drga­nia, wibra­cje i wyda­je meta­licz­ny hałas. W cią­gu kil­ku godzin struk­tu­ra wir­ni­ka może ulec znisz­cze­niu (będzie pełen dziu­rek i kana­li­ków, któ­re łatwo odróż­nić od typo­wych wże­rów spo­wo­do­wa­nych koro­zją), co w koń­cu unie­moż­li­wi dal­szą eks­plo­ata­cję pompy.

Zja­wi­sko kawi­ta­cji w pom­pach wypo­ro­wych zacho­dzi dużo rza­dziej niż w pom­pach wiro­wych. Dzie­je się tak głów­nie dla­te­go, że pręd­ko­ści prze­pły­wu cie­czy są na ogół dużo mniej­sze niż w pom­pach wiro­wych, a co za tym idzie znaj­du­ją się mniej­sze pod­ci­śnie­nia. Nie­mniej jed­nak w pom­pach, szcze­gól­nie tam gdzie wystę­pu­je obro­to­wy ruch narzę­dzia robo­cze­go, też nale­ży pamię­tać o moż­li­wo­ści zaist­nie­nia tego zjawiska.

Dla­te­go wła­śnie, aby nie dopu­ścić do zja­wi­ska kawi­ta­cji w insta­la­cji pom­po­wej musi­my brać pod uwa­gę współ­czyn­nik NPSH.

Pro­du­cen­ci pomp poda­ją tzw. cha­rak­te­ry­sty­kę anty­ka­wi­ta­cyj­ną, czy­li NPSH_r (Q),która okre­śla wyma­ga­ną nad­wyż­kę wyso­ko­ści ssa­nia nie dopusz­cza­ją­cą do wystą­pie­nia zja­wi­ska kawi­ta­cji. Więc dla inte­re­su­ją­cej nas wydaj­no­ści Q odnaj­du­je­my na wykre­sie cha­rak­te­ry­sty­ki wyso­kość ssa­nia dopusz­czal­ne­go słu­pa cie­czy H_s.