POMPY ŁOPATKOWE

Pom­py rota­cyj­ne łopat­ko­we, jako narzę­dzie robo­cze posia­da­ją rotor o kształ­cie wal­ca, w któ­rym umiesz­czo­ne są cho­wa­ją­ce się i wysu­wa­ją­ce łopat­ki. Łopat­ki pra­cu­ją pro­mie­ni­ście, umiesz­czo­ne są sko­śnie lub osio­wo w sto­sun­ku do obro­tów narzę­dzia. Meto­da z osio­wym ruchem łopa­tek jest w prak­ty­ce rzad­ko spo­ty­ka­na i dla­te­go pomi­nie­my jej opis. Nato­miast roz­wią­za­nie pierw­sze jest dość powszech­nie uży­wa­ne i dla­te­go tyl­ko to roz­wią­za­nie zosta­nie tutaj omówione.

W pom­pie łopat­ko­wej oś narzę­dzia robo­cze­go i oś cylin­dra wewnątrz pom­py nie pokry­wa­ją się. Łopat­ki umiesz­czo­ne w roto­rze, szczel­nie przy­le­ga­jąc do ścia­ny cylin­dra obra­ca­ją się wraz z narzę­dziem i przez to, że są umiesz­czo­ne na osi prze­su­nię­tej w sto­sun­ku do wewnętrz­nej prze­strze­ni cylin­dra raz się wysu­wa­ją, zagar­nia­jąc ciecz do wewnętrz­nej prze­strze­ni (zasy­sa­nie), następ­nie odci­na­ją prze­strzeń ssaw­ną i prze­tła­cza­ją ciecz do prze­strze­ni tłocz­nej, któ­rą otwie­ra łopat­ka poprzedzająca.

W celu otrzy­ma­nia lep­szych szczel­no­ści umiesz­cza się łopat­ki pod pew­nym kątem (uko­śnie) w sto­sun­ku do pro­mie­nia. Takie roz­wią­za­nie rów­nież polep­sza wła­sno­ści ruchu łopa­tek wewnątrz wal­ca, zmniej­sza tar­cie i zapo­bie­ga ich zaklesz­cza­niu. Warun­kiem dzia­ła­nia tej pom­py jest szczel­ne dole­ga­nie łopat­ki do cylin­dra. Naj­czę­ściej docisk wywo­ły­wa­ny jest za pomo­cą siły odśrod­ko­wej dzia­ła­ją­cej na łopat­ki pod­czas obra­ca­nia się roto­ra. Cza­sem sto­su­je się w tym celu docisk sprę­ży­ny ( lub inny rodzaj np. za wyko­rzy­sta­niem ciśnie­nia prze­tła­cza­nej cie­czy). Prze­strze­nie bocz­ne są nato­miast zamknię­te za pomo­cą pokryw i rów­nież muszą być szczelne.

Ze wzglę­du na swo­je cechy pom­py łopat­ko­we znaj­du­ją zasto­so­wa­nie głów­nie w prze­tła­cza­niu sma­rów, cie­czy o zwięk­szo­nej lep­ko­ści, czy­li w ukła­dach napę­dza­nych hydrau­licz­nie typu pod­no­śni­ki, pra­sy, obra­biar­ki oraz w ukła­dach samo­sma­ru­ją­cych urzą­dzeń mechanicznych.

Wie­le pomp próż­nio­wych ole­jo­wych to wła­śnie pom­py łopatkowe.